[ĐỊNH CƯ MỸ] – Những chi phí cần biết khi đầu tư EB-5

Có rất nhiều nhà đầu tư đặt câu hỏi về tổng chi phí khi tham gia chương trình EB-5. Xét về tổng quan, sẽ phát sinh các khoản lớn bao gồm tiền đầu tư theo quy định của chính phủ, phí quản lý dự án, phí luật sư, phí nộp đơn vào Chính phủ. Tuy nhiên, tùy thuộc vào chương trình mà nhà đầu tư lựa chọn, có thể có nhiều chi phí khác trong suốt thời gian hoàn tất hồ sơ EB-5.

Tiền đầu tư theo quy định: thuộc vùng TEA hay không phải TEA

Đây là khoản chi lớn nhất và quan trọng nhất trong một “thương vụ” EB-5. TEA là khu vực có tỷ lệ thất nghiệp cao gấp 1,5 lần tỷ lệ chung của nước Mỹ, do đó chính phủ muốn thúc đẩy các dự án, các doanh nghiệp mới để tạo thêm việc làm. Nếu hoạt động trong những khu vực này, mức đầu tư tối thiểu hiện nay chỉ là 500.000USD, trong khi ngoài TEA, số tiền yêu cầu cao gấp đôi – 1 triệu USD.

Điều đáng lưu ý, để được chấp nhận là TEA, nhà đầu tư cần nộp các báo cáo phân tích và được sự phê duyệt của chính quyền tiểu bang (trong giai đoạn từ tháng 11/2019 đến khi có phán quyết của Tòa án trong vụ kiện của Trung tâm vùng Behring tháng 6/2021, quyền phê duyệt TEA thuộc về Sở di trú Hoa Kỳ USCIS).

Chi phí thực hiện dự án: tùy thuộc loại hình đầu tư EB-5

 Có 3 hình thức đầu tư EB-5 có thể xem xét: đầu tư trực tiếp, đầu tư trực tiếp với công ty thương mại, đầu tư vào dự án thuộc trung tâm vùng. Mỗi hình thức sẽ khác nhau về chi phí thẩm định, quản lý và triển khai dự án EB-5.

1. Đầu tư EB-5 trực tiếp

Nhà đầu tư có ý tưởng kinh doanh, trực tiếp đầu tư và thực hiện ý tưởng kinh doanh đó. Trong trường hợp này, nhà đầu tư giữ vai trò chủ chốt, thậm chí chỉ có một mình tham gia trong suốt quá trình đầu tư.

• Phí thẩm định và báo cáo vùng TEA: Nhà đầu tư có trách nhiệm tìm kiếm dữ liệu, đánh giá, xác định khu vực đầu tư đáp ứng yêu cầu TEA và lập các báo cáo để được phê duyệt. Chi phí này vào khoảng 5.000 – 10.000USD.
• Phí viết kế hoạch kinh doanh: Kế hoạch kinh doanh là bắt buộc trong mọi hồ sơ EB-5 và phải được viết dựa trên các nghiên cứu thị trường độc lập, khách quan và có kiểm chứng về ngành của doanh nghiệp. Nhà đầu tư EB-5 trực tiếp tự chịu trách nhiệm thực hiện những công việc này. Chi phí lập kế hoạch kinh doanh khoảng 5.000 – 10.000USD hoặc hơn nữa tuỳ thuộc vào mô hình và lĩnh vực kinh doanh của nhà đầu tư. Khoản tiền này chưa bao gồm các chi phí nghiên cứu thị trường làm cơ sở cho việc lập kế hoạch.
• Phí quản lý dự án đầu tư: Nhà đầu tư không phải trả chi phí quản lý dự án cho trung tâm vùng hay công ty thương mại nhưng sẽ phải chịu tất cả các chi phí liên quan đến việc tuân thủ yêu cầu của chương trình EB-5 như luật sư, kế toán, kiểm toán, đánh giá tác động thị trường, lập các báo cáo theo quy định, v..v..
• Phí luật sư EB-5 trực tiếp: Nhà đầu tư cần phải xin ý kiến tư vấn từ các luật sư chuyên môn trong lĩnh vực di trú để đảm bảo rằng doanh nghiệp của mình tuân thủ các yêu cầu của chương trình EB-5. Việc tư vấn này hoàn toàn riêng biệt với việc đại diện cho đơn I-526 của nhà đầu tư, vốn chủ yếu tập trung vào việc chứng minh nguồn tiền đầu tư. Luật sư trong mô hình đầu tư trực tiếp sẽ làm gấp đôi công việc so với việc đại diện đơn I-526 thông thường nên chi phí ít nhất vào khoảng 50.000USD. Ngoài ra, nhà đầu tư sẽ cần đến dịch vụ của các luật sư chuyên ngành khác, ví dụ, luật sư về thương mại, nhượng quyền,… hoặc nếu việc kinh doanh liên quan đến bất động sản thì cần thêm luật sư về bất động sản.
• Chi phí phát sinh ngoài dự kiến: Điều kiện quan trọng nhất để nhà đầu tư được xóa bỏ điều kiện thẻ xanh, trở thành thường trú nhân vĩnh viễn là khoản đầu tư phải tạo ra ít nhất 10 việc làm cho người Mỹ trong khoảng 2-3 năm. Đối với EB-5 trực tiếp, 10 việc làm này phải do chính doanh nghiệp tuyển dụng, trả lương và bảo hiểm theo luật định, làm việc toàn thời gian, tối thiểu 35 giờ/ tuần. Do đó, trong trường hợp hoạt động kinh doanh không diễn ra đúng như kế hoạch ban đầu, để đảm bảo số lượng việc làm, nhà đầu tư có thể phải bỏ thêm vốn, số tiền thực tế sẽ vượt quá 500.000 hoặc 1 triệu USD.

Lựa chọn đầu tư và vân hành trực tiếp một cơ sở kinh doanh có thể làm phát sinh nhiều chi phí ngoài dự kiến

2. Đầu tư EB-5 trực tiếp với công ty thương mại

Đây là khoản đầu tư vào một công ty sẵn có không phải là trung tâm vùng, tuy nhiên có cấu trúc tương tự như đầu tư qua trung tâm vùng. Nghĩa là dự án đã được lập kế hoạch, mọi hồ sơ đã chuẩn bị sẵn để chào mời nhà đầu tư. Nhìn chung, nhà đầu tư chỉ tham gia góp vốn và có một bên khác chịu trách nhiệm quản lý kinh doanh.

• Phí quản lý dự án đầu tư: Chi phí này để chuẩn bị tất cả hồ sơ giấy tờ cần thiết cũng như triển khai kinh doanh tuân thủ theo quy định của chương trình EB-5, bao gồm việc đánh giá và lập báo cáo về TEA, nghiên cứu thị trường, viết kế hoạch kinh doanh,… cho đến các hoạt động triển khai dự án và báo cáo trong suốt quá trình vận hành. Chi phí này không nhỏ và khác nhau tuỳ theo mô hình kinh doanh.
• Phí luật sư: Khác với đầu tư trực tiếp, kế hoạch kinh doanh đã được chuẩn bị sẵn, luật sư chỉ làm công việc kiểm tra hồ sơ giấy tờ để đảm bảo tuân thủ quy định của chương trình bên cạnh việc thẩm định nguồn tiền đầu tư. Vì thế, phí luật sư sẽ thấp hơn so với đầu tư trực tiếp.
• Chi phí phát sinh ngoài dự kiến: Đây vẫn là hình thức đầu tư EB-5 trực tiếp, nên vẫn áp dụng quy định về 10 việc làm do chính doanh nghiệp tuyển dụng, trả lương và bảo hiểm theo luật định, với thời gian làm việc tối thiểu 35 giờ/ tuần. So với việc tự mình đầu tư, kế hoạch tuyển dụng này có thể được đảm bảo hơn nhờ vào kinh nghiệm của công ty thương mại. Tuy nhiên, không thể loại bỏ rủi ro phát sinh chi phí để đảm bảo số lượng việc làm.

Ví dụ, phương thức phổ biến trong loại hình đầu tư này là nhượng quyền quán ăn, cửa hàng, phòng tập, v.v… phần lớn nhân viên là bán thời gian, để được chuyển đổi thành việc làm toàn thời gian sẽ cần số lượng nhiều gấp đôi. Tuy nhiên, khi phê duyệt, USCIS sẽ xem xét quy mô hoạt động, doanh thu,… của đơn vị nhượng quyền này có phù hợp với số lượng nhân viên hay không. Vì vậy, trong trường hợp kinh doanh không thuận lợi, doanh số thấp, không đảm bảo đủ số lượng 10 việc làm cần thiết, nhà đầu tư sẽ phải mở thêm cơ sở mới, nằm trong vùng TEA đã nộp hồ sơ ban đầu để bảo vệ tấm thẻ xanh cho gia đình mình.

3. Đầu tư EB-5 qua trung tâm vùng

Đầu tư qua Trung tâm vùng là loại hình đầu tư phổ biến nhất hiện nay vì 2 lý do. Thứ nhất, trung tâm vùng đã chuẩn bị tất cả hồ sơ giấy tờ, đảm bảo đã được chấp nhận TEA,… giải phóng một phần công việc rất lớn cho nhà đầu tư.

Quan trọng hơn, dự án qua trung tâm vùng được tính các việc làm tạo ra gián tiếp, phái sinh,… Trên thực tế, trung tâm vùng sẽ xây dựng một kế hoạch kinh doanh, trong đó dự kiến chi phí triển khai dự án và áp dụng một mô hình kinh tế được chấp nhận để tính toán số việc làm sẽ được tạo ra. Miễn là số tiền chi tiêu thực tế cho dự án theo đúng kế hoạch, số việc làm sẽ được đảm bảo, không phụ thuộc số lượng nhân viên được trực tiếp tuyển dụng.

Vì lý do này, EB-5 qua trung tâm vùng gần như không phát sinh chi phí ngoài dự kiến để đảm bảo quy định tạo ra 10 việc làm.

• Phí quản lý dự án: Nhà đầu tư phải trả cho trung tâm vùng chi phí của toàn bộ công việc chuẩn bị và triển khai dự án. Phí quản lý dự án của Trung tâm vùng thường trong khoảng 20.000USD – 90.000USD. Với một khoản đầu tư 500.000 USD hiện nay, chi phí khoảng 50.000-60.000 USD tùy thuộc thâm niên kinh nghiệm và mức độ uy tín của trung tâm vùng.
• Phí luật sư: Tương tự như đầu tư EB-5 trực tiếp qua công ty kinh doanh, luật sư chỉ làm công việc đảm bảo việc đầu tư tuân thủ luật và chính yếu nhất là chứng minh nguồn tiền đầu tư.  Do đó, chi phí không cao.

Lựa chọn dự án qua trung tâm vùng giúp Nhà đầu tư EB-5 yên tâm về hồ sơ và số lượng việc làm tạo ra

Phí chuyển tiền đầu tư

Do quy định của chính sách quản lý ngoại hối của Việt Nam cũng như yêu cầu minh bạch về đường đi của tiền từ USCIS, việc trực tiếp chuyển tiền ra nước ngoài đầu tư vào dự án EB-5 là rất khó khăn, chịu nhiều ràng buộc và thủ tục. Nhà đầu tư có thể lựa chọn một trong những cách sau: xin giấy phép đầu tư nước ngoài, nhờ người thân chuyển hộ, chuyển tiền qua công ty dich vụ. Với mỗi lựa chọn sẽ có chi phí từ vài ngàn đến vài chục ngàn USD.

Phí chính phủ

Đây là những khoản phí phải nộp cho chính phủ Mỹ trong suốt quá trình xử lý hồ sơ EB-5 cho nhà đầu tư và gia đình.

 1. Phí nộp hồ sơ EB-5 ban đầu

Phí nộp đơn I-526 vào USCIS là 3.675USD (cho toàn bộ gia đình). Tuy nhiên, phí này có thể thay đổi tuỳ thuộc vào từng thời điểm theo quy đinh của Chính phủ.

2. Phí xử lý visa tại Lãnh sự hoặc phí chuyển đổi tình trạng

Sau khi hồ sơ I-526 được USCIS chấp thuận, hồ sơ được chuyển sang Lãnh sự để cấp visa định cư hoặc chuyển đổi tình trạng cư trú nếu nhà đầu tư hoặc người đi cùng đang ở trong nước Mỹ bằng visa hợp lệ.

• Xử lý visa tại Lãnh sự sẽ phát sinh chi phí cho từng cá nhân trong hồ sơ như phí khám sức khoẻ (khoảng 150USD), phí chích ngừa (khoảng 100USD), phí in visa (345USD), phí in thẻ xanh (220USD)
• Chuyển đổi tình trạng di trú: phí nộp đơn I-485 là 1.140USD và phí lăn tay 85USD tính theo từng cá nhân nộp đơn.

3. Phí nộp đơn xin xóa bỏ điều kiện thẻ xanh

Bước cuối cùng trong hồ sơ EB-5 là nộp đơn I-829 xin gỡ bỏ điều kiện và phí chính phủ của I-829 là 3.750USD cho một bộ hồ sơ. Nếu nhà đầu tư có thành viên gia đình nhập cảnh vào Hoa Kỳ hay chuyển đổi tình trạng di trú sau nhà đầu tư, thì người này phải nộp đơn I-829 riêng và sẽ cần đóng phí này riêng.